پنج خط حامل: محل قرار گرفتن نتها که از طریق آن خواندن و تشخیص نتها میسر می گردد. پنج خط حامل عبارتند از پنج خط موازی که به فاصله های مساوی از هم رسم می شوند.
نکته: پنج خط حامل از پایین به بالا شماره گذاری میشوند.
پنج خط حامل: محل قرار گرفتن نتها که از طریق آن خواندن و تشخیص نتها میسر می گردد. پنج خط حامل عبارتند از پنج خط موازی که به فاصله های مساوی از هم رسم می شوند.
نکته: پنج خط حامل از پایین به بالا شماره گذاری میشوند.
دایره نتها: نت های موسیقی را می توان روی دایرهای فرض کرد که اگر هم جهت عقربه های ساعت حرکت کنیم در واقع روی پنج خط حامل بالا رفته ایم و بالعکس.
♦️هرگاه سمت چپ نتی که قبلا “دیز” یا “بمل” شده گذاشته شود، اثر نشانه ی پیشین را خنثی می کند. هرگاه نت مزبور پیشتر “دوبل دیز” یا “دوبل بمل” بوده باشد، برای خنثی کردن یکی از “دیز” ها یا یکی از “بمل” ها، باید نشانه “بکار” را با “دیز” یا “بمل” با هم به کار گرفت. در غیر این صورت، یعنی کاربرد نشانه “بکار” به تنهایی، ممکن است اثر نشانه ی دوبل (دیز یا بمل) کاملا خنثی شود.
♦️علامت دوبل بمل هرگاه سمت چپ نتی گذاشته شود، آن نت را دوبار به فاصله ی نیم پرده پایین می آورد.
♦️دوبل دیز نیز هر موقع کنار نت ما ( سمت چپ ) قرار بگیرد آن نت را دو نیم پرده ( یعنی یک پرده در موسیقی ) زیر می کند.
♦️علامت بمل هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده پایین می آورد و بم می کند. درست برعکس دیز. برای آنکه فاصله ی یک پرده (دوم بزرگ) تبدیل به نیم پرده گردد، نشانه “بمل” باید پیش از نت زیرتر نوشته شود.
🔴هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده بالا می برد. این نشانه می تواند جلوی هر نت موسیقی گذاشته شود. اگر فاصله میان دو نت پی در پی یک پرده باشد و نشانه مزبور سمت چپ نت اول (نت بم تر) گذاشته شود، طبیعی است که فاصله میان آن دو تبدیل به نیم پرده می شود و هرگاه فاصله میان دو نت پیاپی نیم پرده در موسیقی باشد و نشانه “دیز” سمت چپ نت دوم (نت زیر تر) قرار گیرد، فاصله آن دو تبدیل به یک پرده می شود.
💠در تئوری موسیقی غرب فرض براین است که هر فاصله ی دوم بزرگ (فاصله یک پرده ای) می تواند به دو فاصله نیم پرده ای تقسیم شود. نیم پرده های حاصل از این تقسیم، در عمل، برابر با فاصله های نیم پرده ای “دوم کوچک” هستند. بنابراین اگر همه ی فاصله های دوم بزرگ را به تکه های نیم پرده ای قسمت کنیم، در هر اکتاو 12 نیم پرده خواهیم داشت. نیم پرده در موسیقی غربی، کوچک ترین فاصله عینی میان دو نت پی در پی است. “نیم پرده” خود گونه های متفاوتی دارد.
💠نشانه های تغییر دهنده
در موسیقی نشانه هایی وجود دارد که اگر کنار یک نت (سمت چپ) بیایند، نقششان زیر و بم کردن نت ها به اندازه نیم پرده است، بدون آنکه نام نت ها و جایشان روی حامل تغییر کند. در موسیقی غربی این نشانه ها می توانند هر نت را، بدون تغییر نام، یک یا دو نیم پرده زیر یا بم کنند. نام اکثر این نشانه ها از زبان فرانسه گرفته شده است.
💠پرده در موسیقی واحد سنجش فاصله میان دو نت است و هر چقدر تعداد پرده های بین دو نت بیشتر باشند اختلاف زیر و بمی آنها و یا فاصله ی بین آن دو نت بیشتر است.
💠در توالی نت ها، فاصله های “دوم کوچک” همواره میان نت های “می-فا” و “سی-دو”، و فاصله های “دوم بزرگ” همیشه میان بقیه ی نت ها قرار گرفته اند.
♦️کلید یک نشانه ی موسیقی است که برای تعیین زیرتر بودن و یا بم تر بودن نتهای نوشته شده، بکار میرود.
♦️به طور مثال برای هر سازی با محدوده صدایی بم تر و یا زیرتر کلید خاصی بکار میرود.
♦️ویولن، گیتار، سنتور، نی، تار و سه تار، به دلیل تولید صداهای نسبتا زیرتر نت نویسی آنها با کلید سل است.
♦️پیانو به دلیل گستره صوتی و اینکه از بم ترین نت تا زیر ترین نت ها را دارا هست هم با کلید سل و هم با کلید فا (فا ی خط چهارم) مشخص میگردد.
♦️و گیتار باس به دلیل بم بودن اصوات آن با کلید فا (فا ی خط چهارم) مشخص میگردد.
♦️در این مقاله ها سعی شده بسیار کوتاه و مختصر توضیح داده شود برای اطلاعات بیشتر میتوانید به کتاب های تئوری موسیقی مراجعه کنید.
♦️طریقه رسم کلید سل🎼