مراقبت از گیتار کلاسیک و فلامنکو( آموزشگاه موسیقی شهرری)

✅️مراقبت از گیتار در زمان عدم استفاده از گیتار می بایست آن را در پوششی محکم و متناسب با ابعاد گیتار نگه داری کرد. ایده گهگاه بیرون آوردن گیتار از جعبه بعنوان «تنفس» تدبیر مفیدی است باید از قرار دادن گیتار در معرض حرارت و رطوبت شدید جدا اجتناب گردد سیستم حرارت مرکزی میتواند برای گیتار بسیار صدمه زا باشد. بنابراین اگر ناچار به نگهداری گیتار در محیط هایی با حرارت مرکزی هستید حتما توصیه میشود که برای جلو گیری از خطر ترک خوردن و متورم شدن گیتار رطوبت هوا را معتدل نگه دارید.

✅️احتمال وقوع این خطر هنگامی که گیتار از چوبهای نامرغوب و خوب بعمل نیامده ساخته شده باشد بیشتر می شود سازندگان بزرگ گیتار چوبهایی را بکار میبرند که سالیان سال از قطع شدنشان گذرد ، به این دلیل که از خشک بودن کامل آنان مطمئن باشند، اما گیتارهای ارزان قیمت اغلب از الوارهایی که به تازگی قطع شده اند ساخته می شوند.

پس از هر بار ،تمرین گیتار می بایست با استفاده از یک غبار روب یا پارچه نرم سیمها را پاک نمود و با دقت بیشتری همین وسائل را برای نظافت سطوح چوبی گیتار بکار برد. هرگز از براق کننده برای پاک کردن گیتار استفاده نکنید از آنجا که ممکن است این مواد به رویه شفاف گیتار صدمه زده وجذب رطوبت بسیار کم برای پاک کردن ذرات چربی و دیگر آثار، کاملا مناسب است. ترک خوردگی های ریز در سطوح و پهلوی چوب میتوانند جزو پیامدهای طبیعی باشند. حتی در گیتارهای خوش ساخت هم به وجود آمدن چنین ترک خوردگیهایی پس کار کردن زیاد عجیب نیست. اما بهر حال قبل از اینکه این ترک خوردگیها ابعاد قابل توجهی پیدا کنند نظر یک تعمیر کار ماهر را جویا شوید. هر گونه تابیدگی و تورم صفحه انگشت گذاری بسیار مهم و جدی است و نیازمند تعمیرات تخصصی و اساسی میباشد.

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

 

 

 

آموزشگاه دف شهرری

💠دَف، یکی از سازهای کوبه‌ای در موسیقی ایرانی است که شامل حلقه‌ای چوبی است که پوست نازکی بر آن کشیده‌اند و با ضربه‌های انگشت می‌نوازند. این ساز از سازهای ضربی ایرانی شبیه به دایره ولی بزرگ‌تر از آن و با صدای بم‌تر است.

💠ساز دف از آلات موسیقی ایران باستان و کشورهای همجوار است. این ساز از ابزار موسیقی کوبه ای است که با ضربات دست نواخته می شود. دف معمولاً از پوست حیوانات ساخته می شود. دف دارای یک قاب چوبی،زنجیر و پرده ای از پوست حیوانات است.

 

💠دف یکی معروف ترین و قدیمی ترین سازهای کوبه ای ایرانی می باشد که عضوی از خانواده ی بزرگ پوست صدا های یک طرفه است. این ساز که با انگشتان دست نواخته میشود ، در گذشته بیشتر برای نواختن در خانقاه ها و موسیقی عرفانی مورد استفاده میگرفت ولی امروزه در اکثر سبک های موسیقی ایرانی شامل موسیقی دستگاهی و مقامی و فولکلوریک و تلفیقی و… مورد استفاده قرار میگیرد. 

💠دف حلقه‌ای از جنس چوب می‌باشد که عرض آن حدود ۵ تا ۷ سانتی‌متر و قطر آن از ۲۵ تا ۴۰ سانتی‌متر است. بر یکی از سطوح این ساز پوست کشیده شده و در داخل جدار چوبی آن حدود ۴۰ حلقه‌ی فلزی قرار گرفته است.

آموزش دف شهرری

💠کشورهایی که ساز دف در آنجا رایج است💠

♦️ از این ساز در قاره آسیا بیش از مناطق دیگرجهان استفاده می کنند و هر کشوری به فراخور حال و هوای موسیقی خود، از آن استفاده می کنند.

♦️کشورهای شمال و شمال شرقی آسیا مثل:چین، ژاپن،تایلند،تایوان و ….

♦️کشورهای همسایه شمال شرقی کشور ما،کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق مثل: ازبکستان، ارمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و …

♦️در شرق ایران مثل: افغانستان، پاکستان و …

♦️کشورهای حاشیه خلیج فارس:بحرین، قطر، عمان و …

♦️در غرب کشور ما: عربستان، عراق، کویت و …

و در شمال غربی کشور:ترکیه

و حتی در کشورهای اروپایی مانند:آلمان، جنوب اسپانیا و آمریکا نواختن دف رایج است؛ و تقریبا در همه این کشورها اصول دف نوازی یکسانی وجود دارد. مگر در مواردی جزئی. مثلا در ازبکستان ساز را در بین دو پای خود می گذارند و با انگشتان دست به نواختن آن می پردازند.

♦️یا در عربستان با شیوه دیگری می نوازند که همراه با هلهله و شادی است. ولی آنچه که مسلم است این است که در مناطق دیگر، بخصوص اعراب با محدودیت ریتمی همراه است و نوازندگی آنها تنوع آنچنانی ندارد.

♦️اما تنها کشوری که این ساز را به اوج و کمال خود رساند، کشور عزیزمان ایران می باشد؛بطوریکه یکی از سازهای ملی و ارکستری ما محسوب می شود و نت های آموزشی خاص خود دارد و به صورت اصولی آموزش داده می شود و تقریبا در همه مناطق ایران مورد استفاده قرار می گیرد.

♦️ در مشهد خراسان که به خاطر مهاجرت کردها مخصوصا کردهای قوچان، از ساز دف هم در موسیقی شان استفاده می کنند؛ بطوریکه در موسیقی فولکلور خراسانی هم از ساز دف استفاده می شود.

♦️ در مناطق شمال ایران، در گیلان و مازندران هم از ساز دف استفاده می شود که باز از مهاجرت کردها تاثیر پذیرفته است که در برخی از مناطق گیلان سکنی گزیدند

مثل:تالش،گالش، ماسال، رودبار و … که در موسیقی شان از آن استفاده می کنند.

♦️ در مناطق مرکزی ایران همچون تهران،اصفهان،کرمان،شیراز و…از دف به شیوه های مختلف استفاده می کنند و در مناطقی چون اهواز و آبادان نوعی سنت و عرف حاکم است که اگر شخص در دریا غرق شود،عده ای دف نواز در کنار ساحل شروع به نواختن دف می کنند؛زیرا معتقدند که از آن طریق جنازه فرد غرق شده از آب بیرون خواهد آمد.

♦️ اما آنجا که دف به اوج بلوغ و بلندای شان خود رسیده است کردستان و کرمانشاه است که نام این دو چنان با هم عجین شده که هرکدام یادآور نام دیگری است: دف و کرد.

 

❇️اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر ❇️

 

◀️لینک آموزشگاه موسیقی ترانه مهر▶️

 

🎻لینک آکادمی تخصصی ویولن شهرری 🎻

آموزشگاه سنتور شهرری (تفاوت تعداد خرک در سنتور)

❇️تفاوت تعداد خرک در سنتور

❇️در ساز سنتور هرچه تعداد خرک ها بیشتر باشند وسعت ساز سنتور هم به لحاظ تعداد نت بیشتر است. به همین دلیل برای اینکه بتوان بدون تغییر دادن کوک، دستگاه ها و گام های بیشتری را نواخت از سنتورهایی با تعداد خرک بیشتر استفاده میشود. اما میتوانیم بگوییم که رایج ترین سنتورها، سنتورهای نه خرک و پس از آن دوازده خرک هستند.

❇️دلیل رایج بودن سنتور نه خرک و دوازده خرک

❇️در دهه های گذشته بیشتر نوازندگانی که آهنگها و تصنیف های بزمی را مینواخته اند از ساز دوازده خرک استفاده کرده اند به دلیل اینکه با این ساز میتوانند بنا بر نیاز مجلس در دستگاههای مختلف بنوازند و چون اکثر نوازندگان را آقایان تشکیل میداده اند، ساز دوازده خرک که اکثرا می کوک است یعنی سه نت از سنتور سل کوک بم تر است این امکان را میدهد که خود نوازنده بتواند با آن زمزمه کند، در واقع سنتور می کوک بهترین جایگاه را برای صدای خواننده مرد داراست. اما به دلیل اینکه از دوره ی استاد صبا آموزش سنتور با سنتور نه خرک سل کوک صورت گرفت و پس از آن هم اساتید بزرگ سنتور، این سنتور را به عنوان سنتور استاندارد برگزیدند امروزه سنتور نه خرک سل کوک به عنوان سنتور استاندارد شناخته شده و آموزش سنتور و نوازندگی توسط این سنتور انجام می گردد.

♦️وبسایت آموزشگاه موسیقی ترانه مهر ♦️

 

🎸اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر🎸

 

🎻وبلاگ آکادمی ویولن شهرری🎻

پیانو شهرری

🎹تاریخچه ساخت اولین پیانو🎹
🎵پیانو از ساز های بسیار محبوب به شمار می آید که بیشتر افراد ان را سازی سخت و با شکوه میدانند.تاریخچه ساخت پیانو بسیار جالب استف اینکه چگونه اولین پیانو عرضه شد و در ادامه چه تغییراتی داشت.
🎹🎵شکل امروزی پیانو به وسیله بارتولومئو کریستوفوری( ۱۶۵۵ – ۱۷۳۱) اهل پادوا ایتالیا اختراع شد. تخصص کریستوفوری، تولید هارپیسکورد بود. او از دانش خویش در مورد کیبورد هارپیسکورد استفاده کرد و نخستین پیانو را ساخت. سال دقیق تولید این ساز معلوم نیست بعضی اسناد سال ۱۷۰۰ را سال تولید پیانو می دانند و بعضی دیگر سال ۱۶۹۸ را سال تولید پیانو می دانند. 

کریستوفری در پی ایجاد تغییراتی در مکانیسم تولید صدای هارپسیکورد اختراع پیانو را به نام خود ثبت کرد. درواقع نام پیانو برگرفته از عبارت ایتالیایی «gravicembalo col piano e forte» است، یعنی: هارپسیکوردی با صدای ملایم و قدرتمند.

🎹🎶در هارپسیکورد با فشردن کلاویه‌ها سیم‌ها به‌وسیلهٔ شیٔ کوچکی مثل مضراب یا پیک به‌صدا درمی‌آیند. شدت فشار دادن کلاویه‌ها در شدت و قدرت صدایی که ایجاد می‌شود تاثیری ندارد، یعنی میزان فشردن کلاویه‌ها هرچقدر باشد صدایی با قدرت یکسان تولید می‌شود.

✳️ارتقای هارپسیکورد✳️
🎶🎹🎵درحقیقت موزیسین‌ها و سازسازان به‌دنبال ارتقای هارپسیکورد و برطرف کردن این مشکل بودند. با اختراع پیانو و به‌کارگیری مکانیسم چکش در تولید صدای آن، ضعف هارپسیکورد و سازهای مشابه آن جبران شد.

🎹🎵شاید بارتولومئو کریستافوری، مخترع پیانو هرگز فکر نمی‌کرد که این ساز روزی محبوب‌ترین ساز جهان شود، این ساز در حدود یک دهه به شکل ناشناخته ماند و کسی آن را نمی شناخت تا اینکه در سال ۱۷۱۱ نویسنده ای راجع به این ساز مقاله ای را نگارش کرد و این امر به مرور زمان باعث شد تا بسیاری از افراد در کل جهان کم کم با این ساز آشنا شوند.

🎹🎵تفاوت عمده و مهمی که پیانو با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود.

 

◀️لینک آموزشگاه موسیقی ترانه مهر▶️

 

♦️لینک اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر ♦️

 

🎻لینک آکادمی تخصصی ویولن شهرری 🎻

سن مناسب برای یادگیری ساز دف

✔️سن مناسب برای یادگیری دف:

✳️بهتر است بدانید که آموزش نواختن دف در تمامی سنین امکان پذیر است و کودکان نیز می توانند به یادگیری آن بپردازند. البته شرع کلاس آموزشی ان بهتر است پس از گذراندن دوره آموزش موسیقی کودکان باشد. با این حال نوجوانان و بزرگسالان نیز می توانند به آموزش دف بپردازند زیرا آموزش موسیقی در هیچ سنی دیر نیست و علاوه بر اینکه به عنوان تفریح شناخته می شود می تواند در تقویت حافظه و توانایی های ذهنی، هماهنگی چشم ها و دستان نیز موثر باشد.✳️

لینک وبسایت آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

 

لینک اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

آموزش دف شهرری

🔶🔸دف در ساختار موسیقی خانقاهی نقشی اساسی ایفا می‌نماید. این ساز صوفیان، قلندران و دراویش را در ذکر و رقص و سماع و دست افشانی و جشن و پای کوبی ملازمت و همراهی می‌نماید.🔶

 

🔶ضرورت سماع ایجاب می‌کند که ریتم های گزینه به کار گیری در خانقاه بی آلایش باشند. جایگاه های معمول دف و دف نوازی ترکیبات معین و شناخته گردیده این ساز، از شاخصه ریتم های خانقاهی میباشد. این ریتم ها که گزاره بندی آن ها اثبات میباشد، ساختار به طور کامل مشخصی دارا‌هستند و ترکیبات بسیار نادر و محدودی در قالب این ریتم ها اجرا می گردد. به تیم این جملا‌ت معین و مبنا ریتمیک و ترکیبات آن ها «مقام» میگویند. به عنوان مثال مقام «حی الله»، ریتمی چهارتایی میباشد که بسیار معمولی نواخته می گردد یا این که «دایم» ریتمی دوتایی میباشد که همان گونه که از اسمش پیداست، تداوم و تکرار یک جمله ریتمیک میباشد. هم پا با ملودی های خانقاهی، به عبارتی جایگاه های ریتمیک و ترکیبات معمول زیباست و عدول از آن ها ضمن اینکه زیبایی اثر را معدود می‌کند، از نگاه دراویش نیز جایز وجود ندارد.

 

🔶هر قوم، ریتم هایی با اکسنت ها و جمله بندی های مختص موسیقی خویش را داراست. بسته به فرهنگ و تمدن، سنن، آداب و آئین ها، گویش و زبان، پوشش و … گونه سازبندی اقوام و صورت های اجرایی ریتم های آن‌ها با هم مختلف میباشد. مثلا ریتم ۶تایی که در موسیقی جنوبی اجرا می گردد، به نظر جمله بندی، اکسنت و نوانس (شدت و ضعف) با ۶تایی اجرا گردیده در موسیقی کردی تماما مختلف میباشد، ولی در یک مورد مشترکند و آن ۶تایی بودن ریتم میباشد.

 

https://www.tarane-mehr.ir/

 

http://www.instagram.com/taranemehr.music.academy

آموزش ویولن شهرری

🔷ویولن های دستساز آنتونیو استرادیواریوس🔷

💠محققان موفق شده‌اند با بررسی چوب به کار رفته در ویولون‌های مشهور «استرادیواریوس»، به یکی از اسرار ساخت آلات کمیاب موسیقی جهان پی ببرند.

💠ویولون‌های ساخته دست آنتونیو استرادیواری، که در قرن ۱۷ میلادی تولید شده‌اند، به لحاظ طراحی و صدادهی باارزش‌ترین ویولون‌های جهان به شمار می‌روند. کوین کلی، سازنده ویولن در بوستون و متخصص سازهای استرادیواریوس، می‌گوید: «به طور کلی ساز استرادیواری به عنوان بهترین ساز ویولن تمام دوران‌ها محسوب می‌شود.»

💠از مجموع بیش از هزار ساز زهی ساخت استرادیواری، تنها حدود ۶۵۰ شاهکار امروزه باقی مانده است که همگی مورد توجه مجموعه‌داران و نوازندگان قرار دارند. تخمین زده می‌شود یک ویولن استرادیواریوس در حراجی تا ۲۰ میلیون دلار فروخته شود.

تیمی از محققان اکنون با تجزیه و تحلیل چوب دو ساز زهی قرن هفدهمی شواهدی را کشف کردند که نشان می‌دهد چگونه آنتونیو استرادیواری جوان هنر خود را تقویت کرده و مهارت‌های مورد استفاده در ساخت ویولن‌های را توسعه داده است.

💠یافته‌های تازه نشان می‌دهد ساز ساخت استرادیواری جوان با ساز دست‌ساز نیکولا آماتی از استادان سازنده ساز در ایتالیا مطابقت دارد. هرچند الهام‌گیری از آماتی در نخستین سازهای ساخته‌شده توسط استرادیواری مشهود است، با این حال وجود پیوند میان این دو صنعتگر تحسین‌شده دنیای موسیقی پیشتر تنها به صورت فرضیه مطرح شده بود.

💠سنت شاگردی در نزد یک مربی مسن‌تر، رسمی معمول در اواسط قرن ۱۷ بوده و این دو نابغه دنیای موسیقی در شهر کرمونای ایتالیا زندگی می‌کردند. با این حال شواهدی که از ارتباط میان این دو حکایت می‌کرد بسیار ضعیف بود و عمدتا به یکی از ویولن‌های ساخته‌شده توسط استرادیواری در سال ۱۶۶۶ بازمی‌گشت.

روی بدنه این ویولن یک برچسب وجود دارد که در آن در کنار نام استرادیواری درج شده بود: « Antonio Stradivari, Alumnus Nicolais Amati». این عبارت به معنی « آنتونیو استرادیواری، شاگرد نیکولا آماتی» است، با این حال محققان تاریخی نمی‌دانند منظور استرادیواری این بوده است که واقعا شاگردی آماتی را کرده یا صرفا خود را شاگرد مکتب او خوانده است.

تیمی از محققان برای روشن کردن این معمای دنیای موسیقی یک چنگ کوچک ساخته شده از چوب صنوبر توسط استرادیواری در سال ۱۶۸۱ را که در موزه هنرستان سن پیترو ماژلا در ناپل ایتالیا موجود بود، مورد بررسی قرار دادند.

💠با عکسبرداری پیشرفته، پهنای ۱۵۷ حلقه درخت که روی بدنه ساز قابل مشاهده بود اندازه گرفته شد و سپس پژوهشگران آن را با چوب سازهای آماتی مقایسه کردند. حلقه‌های درختان همچون اثر انگشت منحصر به فرد هستند چرا که میزان رشد یک درخت در هر سال به هوا، شرایط آب و تعداد زیادی از عوامل دیگر بستگی دارد و درختان هر آنچه را در محیط اطرافشان اتفاق می‌افتد به دقت ثبت می‌کنند.

در میان ۶۰۰ ساز ساخت او، چوب یک ویولون سل که توسط نیکولا آماتی در سال ۱۶۷۹ ساخته شده بود به نحو حیرت‌انگیزی با چوب چنگ استرادیواری یکی بود و از همین چوب برای ساخت هر دو ساز بهره گرفته شده است.

💠برنابی در این خصوص می‌گوید: «همه مقادیر و اندازه‌ها منطبق هستند. مثل این است که کسی تنه را به دو قسمت مختلف تقسیم کرده باشد.»

💠تیم تحقیقاتی می‌گوید این دو صنعتگر احتمالا در یک کارگاه مشترک حضور داشته‌آند و آماتی بزرگتر احتمالاً استرادیواری جوان‌تر را راهنمایی می‌کرده است. 

💠در سوی مقابل کارشناسان می‌گویند هر چند این دلیل می‌تواند قابل توجه باشد، با این حال به تنهایی نمی‌تواند ارتباط دو نفر را اثبات کند. آقای کلی می‌گوید با توجه به جامعه کوچک کرمونای قرن ۱۷، ممکن است صرفا آماتی و استرادیواری خیلی ساده چوب را از یک شخص خریداری کرده باشند.

http://reyviolin.blog.ir/

 

https://www.tarane-mehr.ir/

 

◀️لینک آموزشگاه موسیقی ترانه مهر▶️

آموزش تنبک شهرری

تنبک از نظر نوازندگی (انگشت گذاری)، رنگ های صوتی و ساختمان فیزیکی اش (در عین ظاهری ساده)، یکی از پیشرفته ترین و پیچیده ترین سازهای کوبه ای پوستی دنیا محسوب می شود.

مواد تشکیل دهنده تنبک

 

مواد تشکیل دهنده‌ی این ساز کوبه‌ای درگذر زمان دست‌خوش تغییراتی بوده است. درواقع تنبک در ابتدا از سفال ساخته می‌شد و به‌تدریج چوب و فلز نیز به ساختمان آن اضافه شد. پس از گذر از مراحل مختلف و آزمایش کیفیت صدا، در حال حاضر از چوب به‌عنوان بهترین ماده برای ساخت تنبک استفاده می‌شود و اکثر تنبک‌های موجود چوبی هستند.

در ساخت تنبک مانند بسیاری از سازها، از چوب گردو، توت و یا افرا استفاده می‌شود. البته به عقیده بسیاری از سازندگان، گردو به‌واسطه مقاومت و استحکام بالا بهترین چوب برای ساختن تنبک است.

این ساز کوبه‌ای از قسمت‌های مختلفی شده که در این بخش به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

 

تنه

بزرگ‌ترین قسمت ساز، ازنظر حجمی به تنه تعلق دارد. تنه معمولاً چوبی و به‌صورت شیاردار طراحی می‌شود. شیارهای موجود در بدنه‌ی تنبک از سرخوردن ساز در دست نوازنده به هنگام اجرا جلوگیری می‌کند. این قسمت از ساز، بسته به نوع و حجم کلی تنبک معمولاً قطری بین ۱۸ تا ۲۲ سانتی‌متر دارد.

 

دهانه‌ی بزرگ

این قسمت از ساز با پوست پوشانده شده و قطر خارجی آن مقداری حدود ۳۰ سانتی‌متر دارد. قطر داخلی این دایره توخالی نیز رقمی معادل ۲۵ سانت است.

 

دهانه‌ی کوچک

ابعاد این دهانه همان‌طور که از نامش پیداست کوچک‌تر بوده و با توجه به نوع تنبک مقداری بین ۱۸ تا ۲۲ سانت است.

فاصله بین دو دهانه‌ی ساز معمولاً مقداری برابر با ۴۵ سانت در نظر گرفته می‌شود.

 

نفیر یا گلو

اگر از بیرون به تنبک نگاه کنید، نفیر یا گلوی تنبک، ساختاری استوانه‌ای دارد. اما قسمت درونی این بخش، مخروطی شکل است. گلو را می‌توان واسطه بین دهانه‌ی کوچک و بدنه‌ی ساز دانست.

 

پوست

همان‌گونه که پیش‌ازاین ذکر شد، دهانه‌ی بزرگ تنبک با پوست پوشانده می‌شود. معمولاً در ساخت تنبک از پوست بز استفاده می‌شود. البته در تنبک‌های کوچک‌تر معمولاً پوست به‌کاررفته نازک‌تر و در سایزهای بزرگ از پوست ضخیم‌تر استفاده می‌کنند.

 

http://www.tarane-mehr.ir/

تار شهرری

تار از سازهای زهی است که با مضراب نواخته می‌شود ودر ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند تاجیکستان، جمهوری آذربایجان و ارمنستان و گرجستان و دیگر نواحی نزدیک قفقاز برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. واژه تار در فارسی به معنی رشته است. هرچند که ممکن است معنی یکسانی در زبان‌های تحت تأثیر فارسی و یا دیگر زبان‌های ایرانی تبار مثل کردی داشته باشد.در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. گفته می شودغلامحسین درویش خان(م 1305 ، نخستین قربانی تصادف اتومبیل در کشور)سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می‌رود.

تار در زبان فارسی به معنی زه، سیم و از لحاظ ساز شناسی از گروه سازهای زهی مضرابی است. بنابر روایتی تار از زمان فارابی (م.سال 339 هجری) موسیقیدان معروف ایرانی وجود داشته و بعد از وی توسط صفی الدین ارموی و دیگران به سمت کمال پیش رفته است. بر این اساس نمونه سلف تار مربوط به عهد صفوی (سال 1080 هجری) در تصویر زیر مربوط به نقاشی‌های کاخ هشت بهشت اصفهان مشاهده می‌شود. دو تصویر که یکی در سال 1196 قمری و دیگری در سال 1211 قمری در شیراز از تار نقاشی شده است نشان می‌دهد نواختن این ساز در دوره زندیه در شیراز متداول و مرسوم بوده است. با این همه، نام نوازنده مشخصی از این ساز در منابع دوره زندیه دیده نمی‌شود.سازِ تار با شمایل و مشخصات کنونی (کاسه و نقاره شبیه به دل روبروی هم، با دسته‌ای متصل دارای 6 سیم طبق تصویر بالا) از زمان قاجار دیده شده است. استاد مرتضی حنانه موسیقیدان معاصر در کتاب گامهای گمشده، تار را ساز ملی ایرانیان می‌داند. مرحوم استاد روح‌الله خالقی در کتاب سرگذشت موسیقی می‌گوید: ساز (تار) بهمراه نام سازهایی دیگر در شعر فرخی سیستانی شاعر ایرانی (م429) ذکر شده است (هر روز یکی دولت و هر روز یکی غژ * هر روز یکی نزهت و هر روز یکی تار). ساز تار ساخته و پرداخته ذوق ایرانی است (منحنی و قوس‌هایی که در ساخت تار دیده می‌شود در خوشنویسی و نقاشی و مینیاتور و معماری ایرانی جاری و ساری است) و طی سالهای متمادی کامل و کاملتر گشته است. آخرین اصلاحات توسط درویش خان استاد موسیقی ایرانی(با افزودن سیم ششم جهت تکمیل و وسعت دامنه صوتی تار انجام پذیرفته است. تار دارای 28 پرده است (یعنی کمتر از سه اکتاو). آخرین الگوی منحصربه‌فرد ساخت تار نیز متعلق به سازگر مشهور ایرانی استاد یحیی دوم(م1310ه. ش) می‌باشد چه به لحاظ شاخص فنی و چه از لحاظ ذوقی همچنان که گره چوب را به شکل متقارن روی کاسه تار (در اصطلاح چهار گل) طراحی می‌نموده است. جنس چوب کاسه تار از درخت توت، دسته آن گردو می‌باشد.

 

کاسه تار بیشتر از کنده کهنه چوب درخت توت ساخته می‌شود که هرچه این چوب کهنه‌تر باشد به دلیل خشک بودن تارهای آن چوب تار دارای صدای بهتری خواهد بود. پرده‌ها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهیه می‌شوند. شکل کاسه تار مانند دو دل به هم چسبیده و از پشت شبیه به انسان نشسته‌ای است. تار قفقازی شکل کمی متفاوتی دارد و سیم‌های آن بیشتر است. جنس خرک از شاخ بز کوهی است. در دو طرف دسته از استخوان شتر استفاده می‌شود. از لحاظی ساز تار به سه‌تار نزدیک است. از لحاظ شیوه نوازندگی زخمه عادی در تار به صورت راست (از بالا به پایین) است ولی در سه‌تار بالعکس است (از پایین به بالا). همچنین از نظر تعداد پرده‌ها نیز با هم شباهت دارند. صدای تار به دلیل وجود پوستی که روی آن است از شفافیت خاصی برخوردار است این پوست معمولاً پوست بره تو دلی می‌باشد ولی از پوست ماهی نیز می‌توان استفاده کرد. به خصوص سازهایی که ساخت قدیم هستند از شیوه صدای دیگری برخوردارند.

قسمت کاسه (شکم) به دو قسمت بزرگ و کوچک تقسیم می‌شود که قسمت کوچک را نقاره می‌گویند. روی کاسه و نقاره تار پوست کشیده می‌شود. خرک تار بر پوست کاسه تکیه کرده است. قسمت نقاره در انتهای بالایی به دسته (گردن) متصل شده است. دسته تار بلند و حدود 45 تا 50۰ سانتی‌متر است و بر کناره‌های سطح جلویی آن دو روکش استخوانی چسبانده شده است که این استخوان معمولاً از استخوان شتر تهیه می‌شود. دور دسته، پرده‌هایی عمود بر طول آن با فواصل معین بسته شده است. تعداد پرده‌ها امروزه 28 است. سازهای قدیمی با تعداد 25 پرده ساخته می‌شده است. جعبه گوشی (سر) در انتهای بالایی دسته قرار گرفته و از هر طرف سه گوشی بر سطوح جانبی جعبه کار گذاشته شده است. تعداد سیم‌های تار شش است که از انتهای تحتانی کاسه شروع شده، از روی خرک عبور می‌کند و در تمام طول دسته کشیده شده، تا بالاخره به جعبه گوشی‌ها داخل و در آنجا به دور گوشی‌ها کشیده می‌شوند. سیم‌های شش‌گانه عبارتند از دو سیم سفید (پائین) که همصدا کوک می‌شوند، دو سیم زرد (همصدا)، یک سیم سفید هم جنس دو سیم اول (بنام زیر) و بالاخره یک سیم زرد (بم)، که دوتای آخری غالباً به فاصله اکتاو کوک می‌شوند

 

  

 

 از نوازندگان برجسته تار می توان از

*آقا علی‌اکبر خان فراهانی(م1274ه.ش) 

*آقا حسینقلی(م1294ه.ش)  

*میرزاعبدالله (م1297ه.ش) 

*درویش خان(م1305ه.ش)  

*علینقی وزیری (م1358ه.ش)  

*علی‌اکبر شهنازی(م1363ه.ش)  

*مرتضی نی‌داوود (م1369ه.ش) 

*غلامحسین بیگجه‌خانی(م1366ه.ش)  

*جلیل شهناز(م1392ه.ش) 

*فرهنگ شریف(م1395ه.ش) 

*محمدرضا لطفی(م1393ه.ش) و 

*حسین علیزاده نام برد.

 

http://www.tarane-mehr.ir/