تئوری پایه موسیقی

دایره نتها: نت های موسیقی را می توان روی دایرهای فرض کرد که اگر هم جهت عقربه های ساعت حرکت کنیم در واقع روی پنج خط حامل بالا رفته ایم و بالعکس. 

 

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

 

 

علامت بکار

 

♦️هرگاه سمت چپ نتی که قبلا “دیز” یا “بمل” شده گذاشته شود، اثر نشانه ی پیشین را خنثی می کند. هرگاه نت مزبور پیشتر “دوبل دیز” یا “دوبل بمل” بوده باشد، برای خنثی کردن یکی از “دیز” ها یا یکی از “بمل” ها، باید نشانه “بکار” را با “دیز” یا “بمل” با هم به کار گرفت. در غیر این صورت، یعنی کاربرد نشانه “بکار” به تنهایی، ممکن است اثر نشانه ی دوبل (دیز یا بمل) کاملا خنثی شود.

 

http://www.tarane-mehr.ir

علامت دوبل بمل

 

♦️علامت دوبل بمل هرگاه سمت چپ نتی گذاشته شود، آن نت را دوبار به فاصله ی نیم پرده پایین می آورد.

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

 

علامت دوبل دیز

 

♦️دوبل دیز نیز هر موقع کنار نت ما ( سمت چپ ) قرار بگیرد آن نت را دو نیم پرده ( یعنی یک پرده در موسیقی ) زیر می کند.

 

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

علامت بمل

 

♦️علامت بمل هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده پایین می آورد و بم می کند. درست برعکس دیز. برای آنکه فاصله ی یک پرده (دوم بزرگ) تبدیل به نیم پرده گردد، نشانه “بمل” باید پیش از نت زیرتر نوشته شود. 

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

علامت دیز

             

 

🔴هرگاه سمت چپ نتی قرار گیرد، آن را نیم پرده بالا می برد. این نشانه می تواند جلوی هر نت موسیقی گذاشته شود. اگر فاصله میان دو نت پی در پی یک پرده باشد و نشانه مزبور سمت چپ نت اول (نت بم تر) گذاشته شود، طبیعی است که فاصله میان آن دو تبدیل به نیم پرده می شود و هرگاه فاصله میان دو نت پیاپی نیم پرده در موسیقی باشد و نشانه “دیز” سمت چپ نت دوم (نت زیر تر) قرار گیرد، فاصله آن دو تبدیل به یک پرده می شود.

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

انواع کلید در موسیقی

♦️کلید یک نشانه ی موسیقی است که برای تعیین زیرتر بودن و یا بم تر بودن  نت‌های نوشته شده، بکار می‌رود.

♦️به طور مثال برای هر سازی با محدوده صدایی بم تر و یا زیرتر کلید خاصی بکار میرود. 

 

♦️ویولن، گیتار، سنتور، نی، تار و سه تار، به دلیل تولید صداهای نسبتا زیرتر نت نویسی آنها با کلید سل است.

 

♦️پیانو به دلیل گستره صوتی و اینکه از بم ترین نت تا زیر ترین نت ها را دارا هست هم با کلید سل و هم با کلید فا (فا ی خط چهارم) مشخص میگردد.

 

♦️و گیتار باس به دلیل بم بودن اصوات آن با کلید فا (فا ی خط چهارم) مشخص میگردد.

 

♦️در این مقاله ها سعی شده بسیار کوتاه و مختصر توضیح داده شود برای اطلاعات بیشتر میتوانید به کتاب های تئوری موسیقی مراجعه کنید. 

 

♦️طریقه رسم کلید سل🎼

http://www.tarane-mehr.ir

کاربرد نقطه در سمت راست نت ها و سکوت ها

---

♦️هر گاه سمت راست نت یا سکوتی یک نقطه قرار بگیرد  نصف ارزش زمانی همان نت یا سکوت به آن اضافه می شود. هرگاه دو نقطه سمت راست نت یا سکوتی قرار گیرد نصف + نصف نصف آن نت یا سکوت به ارزش زمانی آن اضافه خواهد شد. از لحاظ تئوریک در تعداد نقطه ها محدویتی وجود ندارد ولی غالبا ،حداکثر از 3 نقطه در نت نویسی استفاده می شود.

♦️و به عبارت دیگر:

♦️در صورتی که یک نقطه در سمت راست نتی قرار گیرد                  خودش+نصف خودش

♦️در صورتی که دونقطه در سمت راست نتی قرار گیرد:    خودش+نصف خودش+نصف نصف خودش

♦️ این قانون هم در نت ها و هم در سکوت ها وجود دارد:

 

http://www.tarane-mehr.ir

صداهای موسیقایی و غیر موسیقایی

🔷 صدا به دو دسته تقسیم می شود

 🔷١- صدای غیر موسیقیایی ( سر و صدا )

صداهای لحظه ای حاصل از انفجار، شکستن شیشه، داد و فریاد، رعد و برق و ............. در این صداها عامل شدت و ضعف و شیوش آنها قابل تشخیص است اما تشخیص زیر و بمی ( بسامد ) در آنها تقریبا غیر ممکن است. شکل انتشار موجی صوت این اصوات بسیار نامنظم و درهم است.

 

 🔷۲ - صدای موسیقیایی(صدای ساز و یا آواز) 

صداهایی که دارای زیر و بمی ( بسامد ) معین و ثابت و قابل تشخیص می باشند شکل انتشار موجی صوت این اصوات مرتب و منظم است. این اصوات به گونه های متفاوت و معمولا با سازهای موسیقی و آواز خواننده تولید می شوند.

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر

 

مشخصه های صوت از نظر موسیقیایی

 

♦️مشخصه های صوت از نظر موسیقیایی

 ♦️وقتی دو صوت تولید می شوند در مقایسه با هم دارای مشخصه های زیر خواهند بود. 

♦️١ - نواک ( زیر و بمی)
 صداهای موسیقیایی می توانند در سطوح مختلف زیر و بمی تولید شوند مثلا می گوییم صدای اصلی مردان نسبت به صدای اصلی زنان کلفت تر و بم تر است.

♦️۲- دیرند (زمان امتداد صدا )
 زمانی که هر صدای موسیقیایی ادامه می یابد را گویند. واضح است که غالبا صوتها نسبت به هم ارزش زمانی متفاوت و یعنی بعضی ها کوتاهتر و بعضی دنباله دار ترند مثلا اگر آرشه را مدت طولانی روی سیم کمانچه بکشیم صدای حاصل کشیدن دارای مدت زمانی بیشتری نسبت به صدایی است که با کشیدن آرشه به مدت کمتر پدیده می آید.

 

♦️۳- شدت ( دینامیک، نوانس)
 صداهای موسیقی می توانند نسبت به هم ضعیف تر یا قوی تر باشند. مثلا اگر مضراب را محکم روی سنتور بکوبیم صوت حاصل شدیدتر ( قوی تر ) نسبت به صوتی است که با ملایم کوبیدن مضراب روی سیم پدید می آید.

 

♦️۴- شیوش ( طنین، رنگ، شخصیت صوتی، تمبر صوتی) 
دو صدا می تواند نسبت به هم دو جنس مختلف به لحاظ شنیداری داشته باشند. مثلا همان طور که می گوییم یک صدا نسبت به صدای دیگر تیزتر است. در واقع هر صدا دارای کیفیت ویژه ای نسبت به صدای دیگر است و این کیفیت می تواند وجه تمایز دو صدای مشابه و هم بسامد باشد مثلا اگر یک آهنگ مورد نظر را با اجرای پیانو و همان آهنگ را با اجرای ویلن بشنویم تنها طنین این دو ساز است که صدایش را از هم قابل تشخیص می کند، این کیفیت در صدای انسان نیز وجود دارد. به طور مثال شما می توانید به راحتی صدای دوستانتان را از یکدیگر تمیز دهید یعنی شخصیت صوتی هر فرد منحصر به خودش است. در این مورد در صدای خوانندگان واضح تر است مثلا به صورت عامیانه می گوییم «تن » صدای این خواننده با« تن » صدای خواننده ی دیگر متفاوت است و این «تن » از نظر موسیقیایی همان طنین است.

آموزشگاه موسیقی ترانه مهر