🔶️یک کارشناس موسیقی درباره آداب و موسیقی دیرین نوروز می‌گوید که چیز زیادی از آن باقی نمانده است ولی در گذشته مراسم نوروز به سه بخش تقسیم می‌شده است؛ بخش اول از اواخر اسفند آغاز شده و با شعرهایی که آغاز بهار را نوید می‌دهند همراه است، همچنین در این بخش مردم چیزهای قدیمی خود را رها می‌کرده‌اند. در بخش دوم از یکم تا ۱۲ فروردین به دید و بازدید و در بخش سوم به دامان طبیعت می‌رفته‌اند.
🔶️به گزارش ایسنا، در ایران از گذشته آداب و رسوم خاصی برای مناسبت‌های مختلف وجود داشته است، مناسبت‌هایی که در ایام عزاداری و شادی بسته به مراسم خاص، شکل متفاوتی در نواحی مختلف کشور به خود می‌گرفتند. نوروز و سیزده به در هم که یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین ایام شادی در ایران و با رسم و رسوم متفاوتی همراه است. در این ایام مردم سعی می‌کنند در سال جدید تغییرات مثبتی در خود، خانه و ظاهرشان ایجاد کنند.
اکنون در نوروز ۹۹ که با شرایط خاصی هم طی شد، تصمیم گرفتیم گپی با یکی از کارشناسان موسیقی درباره رسم و رسوم نوروز و سیزده به در و آوازها و موسیقی‌های کهنی که در این ایام اجرا می‌شده است، داشته باشیم.
🔶️بسیاری از رسوم نوروزی از بین رفته است
علی مغازه‌ای می‌گوید: آیین‌های نوروزی همچون سایر مناسک و آداب و رسوم فرهنگی ایران و فارسی‌زبانان در نسبت خود با زمانه و تغییرات ساختار و سبک زندگی، رنگ باخته و به فراموشی سپرده شده‌اند. از آنجا که دگرگونی‌های اجتماعی تحولات بزرگی در فرهنگ، آداب و رسوم ایجاد میکند، بسیاری از آیین‌های موسیقایی نوروزی نه تنها رنگ باخته و به فراموشی سپرده شده‌اند بلکه متأسفانه منابع خوب و متنوعی برای بازیافت و بازشناسی آنها وجود ندارد.
🔶️او ادامه می‌دهد: در بحث منبع شناسی مکتوب ریشه‌های آیین‌های نوروزی، یکسری کتاب‌ها و مقالات نوشته شده است که از جمله این منابع اصلی می‌توان به کتاب تحقیقات الکساندر خودسکو اشاره کرد. این محقق قریب به ۱۴ سال در ایران، خصوصا در شمال کشور و مناطق البرز شمالی و جنوبی گشت و گذار و زندگی و اشعاری را یادداشت کرده است و در قالب یک کتاب به نام نمونه‌هایی از اشعار مردمی ایران در بین سال‌های ۱۸۴۰ یا ۱۸۵۰ میلادی در انگلستان چاپ کرده است. این کتاب یکی از منابع اصلی توجه به ترانه‌ها و اشعار نوروزی مردم شمال ایران است.
🔶️این کارشناس موسیقی درباره دیگر منابع آداب و رسوم نوروزی بیان میکند: از دیگر منابع مطالعاتی در زمان پیش و پس از اسلام هم کتاب‌هایی در دست است؛ از جمله یکی از کتب خارجی که با ترجمه کاظم‌زاده به چاپ رسیده است. همچنین در برخی کتاب‌ها و مطالعاتی که درباره ساسانیان در دست است درخصوص آداب نوروزی ایرانیان به اشاره مطالبی نوشته شده است. یا در یکی از مجلدهای مجموعه بزرگ بحارالانوار محمدباقر مجلسی بابی وجود دارد با عنوان «یوم النیروز و تعیینه» که به نوروز و آداب آن پرداخته است. همچنین مقالاتی از افرادی همچون یحی ذکا درباره موسیقی نوروز نوشته شده است که این نوشتارها بخشی منابع مهم ما درخصوص موسیقی نوروزی هستند.
🔶️او با اشاره به ساختار موسیقی دستگاهی افزود: از سوی دیگر نوروز و فرهنگ نوروزی بر طبق آنچه که در ردیف‌های موسیقی ایرانی با اسامی متنوعی به شکل گسترده در این گنجینه بزرگ موسیقی آمده است، می‌تواند یکی از منابع مهم بازشناسی موسیقی ویژه نوروز را برای پژوهشی وسیع به دست دهد؛ به عنوان مثال اسم نوروزات (جمع نوروزی‌های موسیقی مقامی) وجود دارد که ذهن ما را معطوف به این میکند که مسئله و جشن و آیین نوروز در موسیقی ایران از زمان باستان دارای جایگاه و اهمیت بسیار بالایی بوده است.
اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر
