اگر دانشمندان به ما بگویند که با انجام یک فعالیت، توانایی ما برای یادگیری زبان افزایش مییابد، حافظهمان قویتر میشود و در حل مسائل پیچیده توانمند میشویم چه میکنیم؟ اگر بدانیم که این فعالیت در کنار همهی این فوایدش به ما لذت میبخشد، آیا هرچه سریعتر به سراغ آن نمیرویم؟ این فعالیت همان یادگیری موسیقی است!
پژوهشهای بسیاری نشان دادهاند که یادگیری موسیقی نواحی مختلفی از مغز را درگیر میکند و فواید زیادی برای ما دارد. در این نوشته نتیجهی تعدادی از این پژوهشها را میخوانیم.
«مغز کودکی که ساز میزند یا موسیقی میخواند با سایر کودکان متفاوت است.»
• عسل حبیبی، استاد ایرانی روانشناسی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، تاثیر یادگیری موسیقی در کودکی را بر رشد مغز کودکان را بررسی و مطالعه میکند. او در یک پژوهش *طولی* (پژوهشی که در طول زمان انجام و نتیجهی آن در درازمدت مشخص میشود) دو گروه از کودکان را برای بررسی در نظر گرفت. گروه اول کودکانی بودند که مشغول یادگیری موسیقی بودند و گروه دوم کودکانی که موسیقی یاد نگرفته بودند. در این بررسی، کودکان هر دو گروه، دو سال زیر نظر بودند و کیفیت فعالیتهای آنها پیگیری و ثبت میشد. پس از گذشت دو سال مشخص شد کودکان گروه اول در مقایسه با کودکان گروه دوم تواناییهای موسیقایی برتری دارند و علاوه بر این در هنگام انجام سایر فعالیتهای شناختی فعالسازی عصبی در آنها قویتر است.
دکتر آنیتا کالینز در گزارشی در سخنرانی Ted-x میگوید: در یک پژوهش، برای مشاهدهی اتفاقات مغز افراد از اسکنر PET و دستگاه اف ام آر آی استفاده شده بود. در این بررسی از افراد خواسته میشد فعالیتهای ذهنی مختلفی از جمله خواندن و حل مسائل ریاضی را انجام دهند. در هنگام انجام هر یک از این فعالیتها، قسمتی از مغز در دستگاه روشن میشد که نشانهی فعال شدن آن بود. هنگام پخش موسیقی، مشاهده شد که قسمتهای بسیاری از مغز درگیر شده است. پژوهشهایی از این دست به ما میگوید که موزیسینها مسائل ریاضی و معماها را بهتر از دیگران حل میکنند.
کالینز خبر از این میدهد که در یک اسکن دیگر از مغز نوزادان، متوجه شدند که هنگامی که مادر با کودک سخن میگوید، همان شبکههایی در مغز کودک فعال میشوند که هنگام پردازش موسیقی به کار میافتند مخصوص موسیقی هستند. مغز کودک برای پردازش صدا از همان شبکهها استفاده میکند.
گوش دادن به موسیقی و تولید آن هردو بر مغز تاثیراتی دارند، اما تفاوتهای مهمی بین این دو مهارت وجود دارد. هنگام اجرای موسیقی، تمام نواحی مغز درگیر میشود. قشر بینایی، شنوایی، حرکتی، حسی، پیشانی، هیپوکامپ و مخچه. این امر سرعت ارتباط بین دو نیمکره را افزایش میدهد و بر عملکرد مغز در یادگیری زبان و ریاضی تاثیر میگذارد. موسیقی باعث رشد نواحی مربوط به مهارتهای پیشمدرسهای در مغز میشود. مهارتهایی مثل مهارتهای فکری، حرکتی، عاطفیاجتماعی، زبان.
یادگیری موسیقی باعث میشود ذهن و بدن بتوانند هماهنگ با هم کار کنند.
موسیقی مهارتهای حرکتی کودکان را میسازد و به آنها در یادگیری صداها و معنی واژهها کمک میکند.
موسیقی انعطافپذیری مغز را افزایش میدهد و مسیرهای عصبی را تغییر میدهد.
موزیسینها حافظهی واژگانی قویتری دارند و الگوی عصبی مغزشان پیچیدهتر است.
و در نهایت اینکه کمتر فعالیتی مثل موسیقی قسمتهای مختلف مغز را به کار میگیرد و به اندازهی نواختن یک ساز پیچیده است.
آموزشگاه موسیقی ترانه مهر
اینستاگرام آموزشگاه موسیقی ترانه مهر
میترا آکادمی شهرری
آکادمی ویولن مسعود جهانگیری